NĂM NĂM BA BỊ CÙM GÔNG

Đặng Huy Văn: Nhân sắp tới đây, con trai và con dâu của tôi sẽ vào thăm Bảo Tàng Ngục Kon Tum. Tôi xin post lại đây bài thơ này mong 2 con tôi sẽ đọc trước Tượng Đài Ngục Kon Tum để tưởng nhớ Ông Nội của các con. Bởi cách đây 88 năm, ông nội của các con tôi đã bị giam cầm tại đó.

NĂM NĂM BA BỊ CÙM GÔNG

(Kính viếng hương hồn ba nhân 88 năm ba bị giặc Pháp bắt giam)

Tám tám năm đã trôi qua(1)
Lần theo trang viết lệ nhòa, ba ơi!
Hóa ra ba cũng một thời
Lên đèo xuống vực không người sẻ san!

Rời trường Pháp dạy làm quan

Ba theo cách mạng đi làm công nhân

Bởi căm thù bọn thực dân

Rải truyền đơn gọi nhân dân biểu tình

Bị mật thám bắt nhục hình 

Khảo tra ba chịu một mình không khai 

Không khai nhận lệnh từ ai 

Thà rằng bị Pháp bắt đày Kon Tum 

Năm năm ba bị cùm gông 

Mười người đi, chín người không trở về!

Mãn tù ba trở về quê

Bốn năm quản thúc rồi đi Sài Gòn

Gạo tiền ông nội góp gom

Mang theo nguyện sống là còn đấu tranh!

Một thời sang tận Phnompenh 

Nay Căm Bốt, mốt Sài Thành kết giao 

Kia Đồng Nai, mai Vũng Tàu 

Ngược xuôi kêu gọi đồng bào đấu tranh 

Sau Bốn Lăm cách mạng thành 

Ba vào thường vụ tỉnh Thanh một thời...

Năm Tư, Tàu được ai mời?

Sang làm cố vấn xử “Người 9 năm”(2)

Ông bà nội chết đói oan

Ba bị quy kết suýt mang án tù

May thay còn được tự do 

Phục hồi đảng tịch nhưng cho ra rìa 

Ba đâu cần chức nọ kia 

Chỉ nghiên cứu Sử đến khi về vườn 

Ba về sống giữa yêu thương 

Lều tre mái cọ thơm hương gió đồng… 

Ba đi nhẹ tựa lông hồng

Xác thân gầy guộc quàn trong túp lều

Người khóc trời cũng khóc theo

Đầu năm Kỷ Tỵ quê nghèo tiễn ba(3) 

Hỏi đâu trong cõi người ta 

Trớ trêu như nước non nhà mình không? 

Tham-Sân-Si gọi bằng ông 

Từ-Bi-Hỷ-Xả cùm gông đợi chờ 

Mời Ba về lại quê xưa 

Mà xem Vũng Áng bên bờ Biển Đông!

Tận Suối Vàng ba đói không?

Lúc đi cháo chửa no lòng đó ba!

Thế mà giờ ở nước ta

Cháu con đồng chí của ba rất giàu 

Nhà vườn, biệt thự, lầu cao... 

Đua nhau “mượn tạm” đồng bào về xây 

Nước mình ba hỡi giờ đây

"Thắm tình đồng chí” trong tay nước nào? 

Mà nghe dân chúng xôn xao 

"Không chừng xương máu đồng bào trôi sông!"

Ba ơi ai khiến Biển Đông

Hoàng-Trường Sa của cha ông máu trào?

Giờ cháu con biết tính sao 

Để giữ nước, cứu đồng bào, thưa ba?

Mùa Vu Lan, 2018

Con trai: Đặng Huy Văn

GHI CHÚ:

(1). Ba tôi tên khai trong tù là Đặng Văn Loan, đã bị thực dân Pháp bắt đi tù tại Ngục Kon Tum từ tháng 5 năm 1930 đến tháng 5 năm 1935. Trong số 400 người cùng đi tù đợt đó thì có 385 người đã bị chết, chỉ có 15 người sống sót trở về trong đó có ba tôi.

(2). “Người 9 năm” là những người tham gia Cuộc Kháng Chiến chống Pháp 9 năm từ năm 1945 đến năm 1954.

(3). Ba tôi đã mãi mãi ra đi ngày 5/3/1989 (Kỷ Tỵ) tại quê nghèo Hà Tĩnh vào một ngày mưa dầm gió bấc như là trời cũng cùng khóc tiễn đưa.